 |
| Lá thuốc lá nhập lậu do Chi cục Hải quan cửa khẩu Trà Lĩnh (Cục Hải quan Cao Bằng) bắt giữ. Ảnh: T.Bình |
Nguy cơ ở nhiều địa phương
Theo đánh giá của cơ quan chức năng, tại địa bàn các tỉnh phía Bắc, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá qua biên giới đường bộ, đường biển có chiều hướng giảm so với các tỉnh miền Trung và Nam Bộ.
Một số địa bàn được xác định trọng điểm ở khu vực phía Bắc như: Cao Bằng, Quảng Ninh, Hà Nội, Hải Phòng, Lạng Sơn, Lào Cai.
Các mặt hàng thuốc lá ngoại nhập lậu chủ yếu như: 555, Esse, Marlboro, Thunderbay, xì gà điếu, thuốc lá hiệu chữ Trung Quốc...; hoặc nguyên liệu lá thuốc lá tại địa bàn: Cao Bằng, Hà Giang vận chuyển trái phép vào Việt Nam, do giáp với trùng trồng nguyên liệu của Trung Quốc.
Ngoài ra, tuyến hàng không quốc tế (cảng hàng không quốc tế Nội Bài) cũng được xác định là địa bàn trọng điểm của hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá, xì gà, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng từ nước ngoài vào Việt Nam.
Thủ đoạn của các đối tượng thường cất giấu thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trong hành lý theo người của hành khách nhập cảnh hoặc hành lý ký gửi.
Tại miền Trung, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá vẫn có diễn biến phức tạp. Mặt hàng thuốc lá ngoại nhập lậu phổ biến như Jet, Hero, 555, Esse…
Các đối tượng thường dùng xuồng, thuyền máy vận chuyển hàng dọc theo sông Sê Pôn (Quảng Trị), lợi dụng trời tối, địa hình phức tạp để vận chuyển trái phép vào Việt Nam hoặc chia nhỏ, xé lẻ thuốc lá cất giấu trong các hầm hàng gia cố trên các phương tiện nhập cảnh... thậm chí lợi dụng hoạt động sản xuất, gia công để sản xuất, gia công thuốc lá giả mạo nhãn hiệu.
Tại phía Nam, đặc biệt là tuyến biên giới Tây Nam tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá tiếp tục diễn biến phức tạp, đặc biệt tuyến biên giới đường bộ, đường sông giáp với Campuchia.
Các tỉnh, thành phố trọng điểm như: Long An, Đồng Tháp, Tây Ninh, Kiên Giang, An Giang, TPHCM.
Các loại thuốc lá lậu trên địa bàn chủ yếu là thuốc lá điếu nhãn hiệu Jet, Hero, 555, Esse, Scott, Nelson, Ram, Bayon, Cowboy Original…
Đối tượng buôn lậu thường là cư dân biên giới và cư dân địa phương tại các xã tiếp giáp biên giới, trong đó, có những đối tượng buôn lậu thuốc lá chuyên nghiệp.
Ngoài ra, còn xuất hiện những đối tượng là hành khách thường xuyên xuất cảnh, nhập cảnh vì mục đích mua bán, thương mại; tài xế; nhân viên phục vụ các casino, trường gà, vũ trường phía Campchia thường xuyên qua lại cửa khẩu...
Ngoài ra, tuyến hàng không quốc tế (cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, TPHCM) cũng được xác định là địa bàn trọng điểm hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng từ nước ngoài vào Việt Nam.
Công khai kết quả điều tra, xử lý
Để tiếp tục đấu tranh hiệu quả, Tổng cục Hải quan xác định tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp trọng tâm như: tiếp tục thực hiện Chỉ thị 30/CT-TTg ngày 30/9/2014 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá.
| Từ năm 2014 đến năm 2021, lực lượng Hải quan đã chủ trì, phối hợp phát hiện và bắt giữ 1.521 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá qua biên giới, thu giữ 18,7 triệu bao thuốc lá các loại, trong đó xử lý hình sự 23 vụ với 25 đối tượng. Năm 2022, ngành Hải quan bắt giữ 26 vụ việc, tang vật thu giữ 100.194 bao; năm 2023 bắt giữ 28 vụ việc, 3 đối tượng, tang vật thu giữ 21.421 bao và 22,5 tấn lá thuốc lá nguyên liệu. Cập nhật hết tháng 9/2024, ngành Hải quan bắt giữ 92 vụ việc, 31 đối tượng, tang vật thu giữ 35.170 bao, 21.115 chiếc thuốc lá điện tử, 34 tấn lá thuốc lá các loại. (Nguồn: Tổng cục Hải quan) |
Rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác đấu tranh chống buôn lậu, đến cơ chế chính sách để công tác đấu tranh chống buôn lậu đạt hiệu quả, trong đó có mặt hàng thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới để quy định rõ chính sách, biện pháp xử lý đối với mặt hàng này.
Tăng cường kiểm tra, kiểm soát tại các địa bàn trọng điểm như Hà Nội, TPHCM, Quảng Trị, Long An, An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp... để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép thuốc lá, thuốc lá thế hệ mới qua biên giới và xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức và nhân dân về công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá với nội dung, hình thức đa dạng, phù hợp, có sức lan tỏa sâu rộng để mỗi người thấy được quyền lợi, nghĩa vụ, tích cực tham gia công tác này.
Công khai kết quả điều tra, xử lý trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm răn đe, phòng ngừa chung; tăng cường công tác tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá nhập lậu, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đối với sức khỏe cộng đồng; phê phán và lên án những hành vi vi phạm, biểu dương các tập thể, cá nhân làm tốt công tác chống buôn lậu thuốc lá.
Tổng cục Hải quan cũng đề nghị Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và các lực lượng chức năng trong việc trao đổi, cung cấp thông tin về tổ chức, cá nhân có hành vi buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu.
