Lỗ hổng quản lý mặt hàng “khí cười”

	Lần đầu tiên Hải quan khởi tố vụ buôn lậu khí cười N2O
	TPHCM: Khám xét kho một doanh nghiệp, thu giữ hàng trăm bình khí cười không chứng từ
	Hải quan Hải Phòng khởi tố vụ buôn lậu “khí cười” N2O
	Tạm giữ gần 500 kg khí cười trong lô hàng 750 triệu tại Quảng Bình

Việc buôn bán, sử dụng trái phép khí cười N2O đang diễn biến hết sức phức tạp. Ảnh: ST.

Tình trạng sử dụng bóng cười tràn lan đã nhiều lần được cơ quan chức năng xử lý và kịp thời có cảnh báo. Người hít bóng cười sẽ bị ảo giác, thậm chí tử vong. Thời gian qua, các lực lượng chức năng đã phát hiện, thu giữ nhiều vụ vi phạm liên quan đến buôn bán, vận chuyển khí N20. Mới đây nhất, Cục Hải quan Hải Phòng ký quyết định khởi tố vụ án hình sự tội buôn lậu xảy ra tại cảng Hải Phòng liên quan đến một công ty nhập khẩu khí cười (N20). Tuy khai báo chỉ nhập khẩu hơn 6,7 tấn khí N20 nhưng Công ty CP Thương mại hóa chất Hoa Việt (trụ sở tại Hà Nội) lại nhập thừa lên tới hơn 13 tấn.

Cũng trong tháng 9, Công an TPHCM phát hiện, thu giữ hàng trăm bình khí cưới (N20). Cụ thể, ngày 23/9, Công an TPHCM thông tin, khi tuần tra đến trước nhà số 273 đường Phạm Ngũ Lão, phường Phạm Ngũ Lão, quận 1, Tổ công tác Công an quận 1 phát hiện các ông Nguyễn Chí Thanh (sinh năm 1989, ngụ tỉnh Tây Ninh) và Lê Anh Sơn (sinh năm 1989, ngụ tỉnh Hà Tĩnh) đang vận chuyển 12 bình khí N20 không có hóa đơn chứng từ trên xe tải (biển số 52T-8212). Tại Công an phường Phạm Ngũ Lão, ông Thanh và Sơn khai nhận vận chuyển số bình khí trên cho Công ty TNHH Sài Gòn Air LiQuiDe (địa chỉ số 66/4 đường Thới An 11, phường Thới An, quận 12). Công an quận 1 đã tiến hành khám xét kho chứa hàng của Công ty TNHH Sài Gòn Air LiQuiDe và thu giữ 210 bình kim loại chứa khí N20, 3 thùng tài liệu, 3 CPU, 1 Laptop.

Tháng 5/2019, Đội QLTT số 7 - Cục QLTT Quảng Bình đã kiểm tra đột xuất đối với phương tiện vận tải mang BKS 43C-043.82 do một cá nhân (trú tại xã Hương Bình, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh) điều khiển theo hướng Bắc- Nam. Qua kiểm tra phát hiện trên ô tô đang vận chuyển 59 bình kim loại có chứa khí (nghi là khí Dinitơ monoxit N20 - khí cười) có trọng lượng 495kg, không có nhãn mác, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có hóa đơn chứng từ chứng minh tính hợp pháp của hàng hóa tại thời điểm kiểm tra.

Mặc dù những tác hại của mặt hàng khí N20 đã được cảnh báo thường xuyên, bởi những tác hại của loại khí này nếu sử dụng sai mục đích trên người vui chơi giải trí không lành mạnh, tuy nhiên, trong chính sách quản lý mặt hàng vẫn còn lỏng. Theo Tổng cục Hải quan, khí N20 là mặt hàng nhạy cảm cần có biện pháp quản lý phù hợp.

Theo quy định tại Nghị định 113/2017/NĐ-CP của Chính phủ thì mặt hàng Dinitơ monoxit (công thức hóa học N20), mã số HS 28112990 thuộc số thứ tự 120 Phụ lục II Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp; đồng thời thuộc số thứ tự 426 Phụ lục V Danh mục hóa chất phải khai báo ban hành kèm theo Nghị định 113/2017/NĐ-CP. Tổ chức, cá nhân chỉ được sản xuất, kinh doanh (bao gồm hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu theo Khoản 2 Điều 3 Nghị định này) hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp (trong đó có mặt hàng Dinitơ monoxit-khí N20) khi được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy phép sản xuất, kinh doanh hóa chất, hạn chế sản xuất, kinh doanh.

Tổng cục Hải quan cho biết, ngày 8/12/2017, Bộ Công Thương có công văn 1372/HC-VP hướng dẫn thực hiện Nghị định 113/2017/NĐ-CP, trong đó nêu rõ: “Nghị định không quy định Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện; Giấy phép sản xuất, kinh doanh hóa chất, hạn chế sản xuất, kinh doanh… là điều kiện để thông quan. Các tổ chức, cá nhân không phải xuất trình các giấy tờ này khi làm thủ tục hải quan”.

Tuy nhiên, Tổng cục Hải quan cho rằng, do mặt hàng khí N20 là mặt hàng nhạy cảm vừa có thể sử dụng cho sản xuất công nghiệp, vừa có thể sử dụng sai mục đích làm “khí cười”. Chính vì vậy, Tổng cục Hải quan đã đề nghị Bộ Công Thương nghiên cứu có biện pháp quản lý chặt chẽ đối với việc nhập khẩu, kinh doanh mặt hàng này để phù hợp với tình hình mới. Chẳng hạn như: Yêu cầu tổ chức, cá nhân khi nhập khẩu phải xuất trình Giấy phép sản xuất, kinh doanh hóa chất, hạn chế sản xuất, kinh doanh cho cơ quan Hải quan để xem xét thủ tục thông quan.