Kiểm tra sau thông quan - Giải pháp trọng tâm chống thất thu của Hải quan TPHCM

Công chức Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn KV1 kiểm tra hàng NK. Ảnh: T.H

Kiểm tra theo chuyên đề

Thừa ủy quyền của Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm tra sau thông quan (KTSTQ) Nguyễn Đức Khánh vừa ký ban quyết định ấn định thuế đối với mặt hàng giấy nhập khẩu thuộc 81 tờ khai trong 5 năm của Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất M.K.L., với tổng số thuế trên 45,3 tỷ đồng.

Trao đổi với chúng tôi về quyết định ấn định thuế lớn nhất kể từ đầu năm 2023 đến nay, Chi cục trưởng Nguyễn Đức Khánh cho biết, Cục Hải quan TPHCM thực hiện kiểm tra 5 năm đối với mặt hàng giấy Ivory nhập khẩu của Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất M.K.L. phát hiện công ty này khai báo không đầy đủ, không chính xác mô tả hàng hóa dẫn đến kê khai không đầy đủ, không chính xác các căn cứ tính thuế làm cơ sở cho việc tính thuế theo quy định; kê khai không chính xác, đầy đủ nội dung liên quan đến xác định nghĩa vụ thuế. Với các căn cứ trên, ngày 27/6/2023, Cục Hải quan TPHCM đã ban quyết định ấn định thuế đối với mặt hàng giấy nhập khẩu, với tổng số thuế trên 45,3 tỷ đồng.

Trên đây chỉ là một trong số hàng chục vụ KTSTQ do Chi cục KTSTQ thực hiện từ đầu năm 2023 đến nay. Chi cục đã thực hiện thu thập thông tin để thực hiện KTSTQ theo chuyên đề đối với hàng chục doanh nghiệp, như: Kiểm tra mã số mặt hàng lốp xe tải, rơ moóc nhập khẩu đối với hàng trăm doanh nghiệp; kiểm tra trị giá, thuế suất, xác định tổng giá trị tài nguyên 51% mặt hàng khoáng sản xuất khẩu đối với trên 100 doanh nghiệp; kiểm tra chính sách ưu đãi mặt hàng thiết bị chống dịch Covid-19 (vắc xin; test; máy thở) đối với 15 doanh nghiệp; kiểm tra mặt hàng đường nhập khẩu; gia công, sản xuất xuất khẩu (SXXK) đối với 22 doanh nghiệp...

Ngoài ra, đơn vị còn xây dựng kế hoạch KTSTQ đối với các chuyên đề: kiểm tra trị giá mặt hàng ghế massage; kiểm tra trị giá mặt hàng gỗ ván lạng xuất khẩu; Kiểm tra thuế chống bán phá giá mặt hàng Sortbitol nhập khẩu; kiểm tra thuế chống bán phá giá mặt hàng Sortbitol nhập khẩu đối với trên 100 doanh nghiệp...

Ngoài vụ truy thu thuế lớn từ chuyên đề mặt hàng giấy nhập khẩu, đối với lĩnh vực gia công, sản xuất xuất khẩu, Chi cục KTSTQ đã thực hiện kiểm tra Công ty CP môi giới TM XNK N.V. Đoàn Kiểm tra đã lập biên bản vi phạm với hành vi "sử dụng hàng hóa thuộc đối tượng miễn thuế không đúng mục đích nhưng không khai báo việc thay đổi mục đích với cơ quan Hải quan". Đồng thời ấn định truy thu thuế mặt hàng điều nhập khẩu gia công sản xuất xuất khẩu của công ty này với tổng số thuế trên 19 tỷ đồng...

Hiện nay, Chi cục KTSTQ đang tiến hành các bước thực hiện thanh tra chuyên ngành đối với 2 công ty nhập khẩu mặt hàng ô tô dưới 9 chỗ khai báo giá nhập khẩu thấp hơn danh mục quản lý rủi ro về trị giá. Đây là trường hợp phát sinh lần đầu do đơn vị KTSTQ thực hiện thanh tra chuyên ngành, do đó các bước thực hiện, phối hợp cũng như trách nhiệm đơn vị chủ trì, đơn vị phối hợp giữa lực lượng thanh tra và lực lượng KTSTQ chưa được quy định, hướng dẫn cụ thể dẫn đến Chi cục gặp khó khăn trong quá trình thực hiện.

Triển khai thu thập phân tích thông tin doanh nghiệp thuộc địa bàn quản lý có nghi vấn về trị giá hải quan đối với mặt hàng muối nhập khẩu; xây dựng kế hoạch KTSTQ đối với 21 doanh nghiệp thuộc danh sách kiểm tra đánh giá tuân thủ pháp luật năm 2023 theo Quyết định số 2608/QĐ-HQTPHCM ngày 23/12/2022 của Cục Hải quan TPHCM.

Tăng thu ngân sách trên 74 tỷ đồng

Trong 6 tháng đầu năm 2023, Chi cục KTSTQ đã thực hiện lập phiếu đề xuất thu thập thông tin đối với 369 trường hợp; thực hiện gần 100 cuộc KTSTQ theo thẩm quyền Cục trưởng Hải quan TPHCM; đã hoàn thành kiểm tra, ban hành quyết định ấn định thuế đối với 74 vụ; số tiền ấn định thuế trên 74 tỷ đồng.

Ngoài các vụ KTSTQ được thực hiện tại Chi cục KTSTQ, công tác KTSTQ tại các chi cục hải quan cửa khẩu và ngoài cửa khẩu theo thẩm quyền của chi cục trưởng hải quan cũng được chú trọng thực hiện. Trong đó, nổi bật là Chi cục Hải quan quản lý hàng đầu tư thực hiện 125 cuộc, với tổng số tiền thuế ấn định trên 3,3 tỷ đồng; Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 thực hiện 59 cuộc; tổng số tiền thu nộp NSNN trên 1,6 tỷ đồng...

Kết quả tích cực nêu trên từ công tác hậu kiểm không chỉ tăng thu cho ngân sách nhà nước hàng chục tỷ đồng mà còn tạo môi trường kinh doanh bình đẳng cho các doanh nghiệp. Để có được kết quả này, Chi cục KTSTQ đã có nhiều cách làm hiệu quả. Đơn vị đã bám sát kế hoạch của Ngành, của Cục Hải quan TPHCM, xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể để hoạt động tại đơn vị đạt hiệu quả cao nhất, có trọng tâm, trọng điểm, đảm bảo tuân thủ đúng quy định đồng thời vẫn tại điều kiện thuận lợi, thông thoáng cho doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu.

Chi cục KTSTQ tập trung mọi nguồn lực, đẩy mạnh công tác nghiệp vụ thực hiện hoàn thành số thu ngân sách được giao trong năm 2023; thực hiện đồng bộ các giải pháp thu ngân sách nhà nước, thu hồi nợ đọng, các chuyên đề được giao. Chủ động thu thập, phân tích, xử lý thông tin, tăng cường kiểm tra, xác định xuất xứ, chống gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hoá, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Thực hiện công tác xử lý vi phạm đúng quy định của pháp luật và đồng thời đôn đốc doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước theo đúng quy định. Cùng với đó, Chi cục KTSTQ tăng cường công tác thu thập, rà soát, phân tích thông tin dữ liệu về mặt hàng trọng điểm, nổi cộm về trị giá, xuất xứ, mã số. Chú trọng phát hiện những vấn đề sơ hở trong thông quan và những bất cập của chính sách để kiến nghị xử lý kịp thời; thu thập thông tin, xác định dấu hiệu vi phạm, quản lý rủi ro để KTSTQ đối với các doanh nghiệp chế xuất, gia công, sản xuất xuất khẩu cho thương nhân nước ngoài, sản xuất hàng xuất khẩu.

Theo lãnh đạo Chi cục KTSTQ, bên cạnh những thuận lợi trong công tác KTSTQ như: sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo các cấp, sự nỗ lực của cán bộ công chức Hải quan làm công tác KTSTQ trong việc xây dựng kế hoạch kiểm tra, thu thập thông tin, tổ chức triển khai thực hiện các cuộc kiểm tra... công tác KTSTQ trong thời gian qua cũng gặp những khó khăn nhất định. Trong đó, một số doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh nên khi tiến hành KTSTQ, doanh nghiệp không hợp tác và không có khả năng thực hiện các quyết định truy thu thuế. Vì vậy dẫn đến nợ thuế và chây ỳ không đáng có. Cùng với đó, hiện nay, nhiều doanh nghiệp giải thể, tạm ngừng hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh nên khi có công văn yêu cầu cung cấp thông tin thì không thể liên hệ...

Để công tác hậu kiểm đạt được kết quả cao, chống thất thu cho ngân sách nhà nước, Cục KTSTQ đang tiếp tục thực hiện thu thập thông tin, KTSTQ theo các chuyên đề đã được xây dựng...