 |
| Tàu của lực lượng Hải quan thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát trên biển. |
Để đấu tranh có hiệu quả với tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên biển, thời gian qua ngành Hải quan thường xuyên tập trung chỉ đạo, triển khai quyết liệt đồng bộ nhiều giải pháp để kiểm soát việc buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới trên biển như ban hành các kế hoạch, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, cảnh báo nghiệp vụ trong việc tăng cường phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới nói chung, công tác chống buôn lậu trên biển nói riêng.
Đặc biệt, ngày 14/10/2022 ngành Hải quan đã ban hành Kế hoạch số 79/BTC-BCĐ389 chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến biên giới, vùng biển và địa bàn nội địa thực hiện từ năm 2022-2025.
Ngoài ra, Tổng cục Hải quan (nay là Cục Hải quan) cũng ban hành nhiều văn bản cảnh báo nghiệp vụ cho công tác chống buôn lậu trên biển như: công văn 512/TCHQ-ĐTCBL ngày 18/02/2022 của Tổng cục Hải quan về tăng cường đấu tranh chống buôn lậu xăng dầu, than; công văn số 562/TCHQ-ĐTCBL ngày 05/02/2024 về việc tăng cường kiểm soát ma túy trên tuyến đường biển; Công văn số 654/TCHQ-ĐTCBL ngày 19/02/2024 về việc tiếp tục tăng cường phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật, giống vật nuôi và thủy sản qua biên giới...
Qua công tác theo dõi, tổng hợp tình hình và kết quả bắt giữ một số vụ việc buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới của ngành Hải quan cho thấy bên cạnh phương thức, thủ đoạn mà các đối tượng buôn lậu thường sử dụng như khai sai tên hàng, chủng loại, số lượng, xuất xứ, trị giá hàng hóa... còn xuất hiện phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi, khó lường nhằm qua mắt, trốn tránh sự kiểm soát của các cơ quan chức năng trong và ngoài nước.
Riêng đối với các vụ việc buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên biển, các đối tượng buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới tập trung vào mặt hàng có lợi nhuận cao như xăng dầu, than, khoáng sản, hàng điện tử, điện lạnh đã qua sử dụng, phế liệu, hàng đông lạnh, gia cầm... sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi, các chiêu thức mới, hoạt động có tổ chức như ngụy trang tàu chở hàng lậu thành khai thác thủy sản, gia cố các bồn bể trên các phương tiện xuất nhập cảnh để che đậy việc mua bán, vận chuyển trái phép hàng lậu...
Các tàu vi phạm thường neo đậu ở vùng biển giáp ranh đường phân định, lợi dụng đêm tối, thời tiết xấu,... để sang tải sang ghe, thuyền nhỏ đưa vào nội địa. Nhiều tàu chở hàng lậu còn dùng thủ đoạn như thay đổi tên và số hiệu phương tiện, tuyến hành trình, tắt thiết bị định vị....
Theo kết quả thống kê sơ bộ, lũy kết hết tháng 10/2025, quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 6.974 vụ vi phạm qua tuyến biển, trị giá hàng hóa vi phạm 14.845 tỷ đồng. Riêng mặt hàng xăng dầu, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp bắt giữ 10 vụ việc vi phạm với số lượng khoảng 120.671 lít.
Để đẩy mạnh công tác chống buôn lậu trên biển trong dịp trước, trong và sau tết Nguyên đán Bình Ngọ, Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính, Cục Hải quan đã ban hành Kế hoạch cao điểm công tác chống buôn lậu trước, trong và sau tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026.
Trong kế hoạch, ngành Hải quan tiếp tục xác định tuyến đường biển là một trong những địa bàn trọng điểm các đối tượng sử dụng để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới cần tập trung đấu tranh, đặc biệt các mặt hàng như xăng dầu, khoáng sản, động vật hoang dã, phế liệu,…
