Giải bài toán giao hàng xanh tại hai đầu cầu kinh tế

Shopee và Vingroup sẽ cùng nghiên cứu và triển khai các giải pháp giao hàng bằng xe điện VinFast. Đồ họa: TT

Gánh nặng chi phí và hạ tầng sạc điện còn bỏ ngỏ

Theo Metric.vn, 6 tháng đầu năm 2025, Hà Nội và TP Hồ Chí Minh tiếp tục là hai đầu khi tàu đóng góp doanh số cao nhất trên sàn TMĐT Shopee. Cụ thể, doanh thu từ các kho hàng nội địa tại hai thành phố này chiếm đến 86% tổng doanh thu toàn sàn.

Bên cạnh hai đô thị trung tâm, các địa phương như Đà Nẵng và Hưng Yên đang ghi nhận tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ. Theo đó, các nhà bán hàng buộc phải mở rộng mạng lưới kho vận để đáp ứng nhu cầu thị trường và tối ưu chi phí giao hàng.

Việc doanh số tập trung chủ yếu tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang đặt ra yêu cầu cấp bách cho Shopee khi hai địa phương này đang thúc đẩy chuyển đổi phương tiện giao thông theo hướng thân thiện môi trường.

Shopee hiện có mạng lưới giao hàng phủ sóng sâu rộng nhờ đội ngũ shipper sử dụng xe máy xăng đông đảo. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, việc chuyển đổi sang xe máy điện sẽ không chỉ tác động đến hệ thống vận hành của Shopee, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hàng ngàn shipper đang hoạt động mỗi ngày.

Theo TS Khúc Đại Long (Trường Đại học Thương mại), việc thay thế phương tiện xăng sang xe điện yêu cầu người giao hàng phải đầu tư mua phương tiện mới. Trong bối cảnh thu nhập bình quân của đội ngũ shipper còn hạn chế, chi phí đầu tư ban đầu là không nhỏ. Chưa kể, hệ thống trạm sạc công cộng vẫn chưa phủ rộng, đặc biệt tại các khu dân cư xa trung tâm.

Vấn đề nữa là chi phí bảo trì, sửa chữa xe điện có thể khác biệt so với xe xăng. Việc thiếu trung tâm sửa chữa chuyên dụng cũng khiến quá trình vận hành trong giai đoạn đầu có nguy cơ bị gián đoạn, ảnh hưởng đến tốc độ giao hàng.

Hợp tác phát triển hạ tầng giao hàng bằng xe điện

Bên cạnh những áp lực ở hai đầu cầu kinh tế, sự phát triển nhanh của các địa phương như Đà Nẵng và Hưng Yên cũng đang đặt ra yêu cầu mới về phân phối hàng hóa. Với doanh số tăng trưởng vượt trội, các khu vực này được kỳ vọng sẽ trở thành trung tâm mới trong chiến lược phân phối của các sàn TMĐT. Điều này đồng nghĩa với việc Shopee và nhiều đơn vị logistics tại Việt Nam phải không ngừng nâng cấp mạng lưới kho hàng, đồng bộ hệ thống vận chuyển.

Trong khi nhiều đơn vị logistics tại Việt Nam còn đang loay hoay với việc tối ưu vận hành, Shopee đã ký kết biên bản ghi nhớ, hợp tác với Vingroup phát triển cơ sở hạ tầng hoàn tất đơn hàng TMĐT dựa trên nền tảng xe điện và giải pháp kỹ thuật số thông minh.

Theo đó, Shopee và Vingroup sẽ cùng nghiên cứu và triển khai các giải pháp giao hàng bằng xe điện VinFast. Ngoài ra, hai bên cũng hướng tới tích hợp các mô hình giao nhận sáng tạo khác, nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ và đảm bảo tính bền vững. “Hoạt động này sẽ giúp các đơn vị bán hàng tiếp cận dễ dàng hơn với người mua trên cả nước, đồng thời thể hiện cam kết xây dựng mô hình logistics thông minh, hiệu quả và thân thiện môi trường”, đại diện Shopee chia sẻ.

TS Khúc Đại Long cho rằng, trong khi nhiều đơn vị logistics tại Việt Nam còn đang loay hoay với việc tối ưu vận hành, Shopee đã bước trước một bước khi đặt nền móng cho mạng lưới giao nhận xe điện thông minh. Tuy nhiên, để triển khai đại trà, cuộc chuyển đổi này cần đi kèm sự hỗ trợ từ chính sách vĩ mô như đầu tư thêm trạm sạc, ưu đãi thuế cho phương tiện điện, hoặc các gói hỗ trợ tài chính cho shipper khi chuyển đổi phương tiện.

“Việc tích hợp công nghệ mới cũng đòi hỏi một hạ tầng dữ liệu hoàn chỉnh, từ theo dõi đơn hàng theo thời gian thực, định vị phương tiện, đến hệ thống phân phối linh hoạt giữa các vùng. Do vậy, cần thiết có sự chung tay từ nhiều bên: doanh nghiệp, nhà sản xuất phương tiện, nhà đầu tư hạ tầng và cả chính quyền địa phương”, TS Khúc Đại Long nhấn mạnh.

Trong xu thế chuyển đổi xanh, việc Shopee bắt tay với Vingroup để triển khai hệ thống giao hàng bằng xe điện không chỉ là chiến lược ứng phó với quy định hạn chế xe xăng, mà còn là bước đi mang tính dài hạn nhằm xây dựng một hệ sinh thái TMĐT bền vững, hiện đại. Tuy vậy, cuộc chuyển đổi này thành công hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố cũng như khả năng triển khai đồng bộ giữa hạ tầng, công nghệ và con người trong thời gian tới.