 |
| Mỗi thay đổi về chính sách của các thị trường xuất khẩu tác động lớn tới doanh nghiệp xuất khẩu trong nước. |
Trong thời gian qua, nhiều nỗ lực đã được triển khai từ phía cơ quan quản lý nhà nước, địa phương và doanh nghiệp để thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn, giúp sản phẩm hàng hóa Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn bền vững của chuỗi cung ứng, đẩy mạnh xuất khẩu.
Dù vậy, thực tế cho thấy, các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn, công nghệ và thông tin về tiêu chuẩn xanh quốc tế, cũng như chưa được hướng dẫn cụ thể về việc áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn.
Kinh tế tuần hoàn là một khái niệm không hề mới và nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn của Việt Nam đã áp dụng được mô hình này.
Tuy nhiên, trên thực tế, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu có nhiều biến động phức tạp, nhiều nền kinh tế phát triển trên thế giới đã đặt ra những quy định khắt khe hơn đối với hàng hóa nhập khẩu.
Điều này đặt ra bài toán cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của các bên liên quan, đặc biệt là sự chủ động của các doanh nghiệp để việc chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn được nhân rộng trong các lĩnh vực của nền kinh tế, giúp hàng hóa Việt đáp ứng được những tiêu chuẩn mới của thị trường quốc tế.
Tại Tọa đàm với chủ đề “Phát triển kinh tế tuần hoàn đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường xuất khẩu”, ông Lê Xuân Thịnh, Giám đốc Công ty TNHH Trung tâm Sản xuất sạch hơn Việt Nam (VNCPC) cho rằng, nếu ngay từ bây giờ chúng ta không tiếp cận kinh tế tuần hoàn và không chuẩn bị sẵn sàng các biện pháp về nguồn lực, về con người, về kỹ thuật, về tài chính để áp dụng thì chúng ta sẽ rất khó khăn trong việc triển khai trong tương lai.
“Trước hết doanh nghiệp phải chuẩn bị sẵn sàng về nguồn lực. Đồng thời, doanh nghiệp phải xác định được chúng ta đang ở đâu, hiện trạng sản xuất của chúng ta như thế nào, chúng ta phát thải ra sao, tức là sử dụng năng lượng bao nhiêu, phát thải khí nhà kính bao nhiêu, tỷ lệ tái chế trong doanh nghiệp của chúng ta là như thế nào, có đáp ứng được với các tiêu chuẩn, các quy định đấy hay không…”, ông Thịnh nêu rõ.
Sau khi biết được hiện trạng của mình, doanh nghiệp sẽ xây dựng một lộ trình để đáp ứng được tiêu chuẩn, quy chuẩn, yêu cầu, các quy định của những nước nhập khẩu cũng như các nhãn hàng. Ông Thịnh nhấn mạnh, trong ngành dệt may, thủy sản,... các nhãn hàng yêu cầu rất khắt khe.
Theo các chuyên gia, đối với ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, mỗi thay đổi về chính sách của các thị trường xuất khẩu, mỗi quy định, tiêu chuẩn quốc tế có tác động rất lớn đối với hoạt động của doanh nghiệp.
Chia sẻ về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Thu Hương, Trưởng phòng Xuất nhập khẩu, Tổng công ty May Bắc Giang LGG cho biết, doanh nghiệp xác định kinh tế tuần hoàn là yêu cầu bắt buộc để tạo sức cạnh tranh trên thị trường và đang tích cực triển khai ở mọi công đoạn.
“Ở góc độ doanh nghiệp, chúng tôi nhận thấy kinh tế tuần hoàn đối với ngành may nói chung và với doanh nghiệp LGG chúng tôi nói riêng hiện không còn chỉ là xu hướng mà đây là yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp để tuân thủ về môi trường, về trách nhiệm xã hội. Nó cũng tạo nên sức cạnh tranh cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp có thể tham gia được vào chuỗi cung ứng bền vững, mở rộng thị trường”, bà Nguyễn Thị Thu Hương nói.
Theo bà Hương, mỗi một doanh nghiệp sẽ có những hướng đi riêng, phụ thuộc vào năng lực và sự phát triển của ngành. Với LGG, trong chiến lược hoạt động, doanh nghiệp có những sự dịch chuyển dần dần.
Theo đó, LGG đầu tư vào công nghệ sản xuất tự động, chuyển đổi từ sử dụng lò hơi bằng than đốt trước đây sang lò hơi điện hoặc lò đốt biomass sinh khối. Đồng thời, áp dụng số hóa để quản lý năng lượng, sử dụng tiết kiệm năng lượng và trong nhà máy có lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời áp mái. Hàng năm, LGG tổ chức các chương trình trồng cây xanh phủ kín hết nhà máy và cụm công nghiệp.
“Đặc biệt, trong một số đơn hàng chúng tôi đã sử dụng vải tái chế theo yêu cầu của khách hàng. Đây là một trong những điều tạo nên sự khác biệt dần dần ở trong ngành may. Chúng tôi cũng coi vấn đề kinh tế tuần hoàn là những bước đi mà doanh nghiệp phải đi từng bước nhỏ chứ không thể ngay một thời gian ngắn có thể thực hiện được”, bà Hương chia sẻ.
